මුලු ලොවම අවධානයෙන් යුතුව බලා ගෙන සිටි අතුරුදහන් වූ ටයිටන් සබ්මැරිනය බේරා ගැනීමට ඇති කාලය අවසන් වෙමින් පවතී.
දිය යට කිමිදෙන යානයේ පැය 96ක පමණ හදිසි ඔක්සිජන් ප්රමාණයක් තිබූ අතර එය අද උදෑසන උදෑසන දක්වා පැවතිය හැකි විය.
එක්සත් ජනපද වෙරළාරක්ෂක බලකාය බදාදා රාත්රියේ ප්රකාශ කළේ ඔවුන්ට බදාදා සෙවුම් ප්රදේශයේ තවත් දිය යට ශබ්ද හඳුනාගෙන “ශුභවාදී සහ බලාපොරොත්තු සහගතව සිටින” බවය.
බ්රිතාන්ය ගවේෂක හමිෂ් හාඩිං බ්රිතාන්ය ව්යාපාරික ෂාසාදා ඩාවුඩ් සහ ඔහුගේ පුත් සුලේමාන් සමඟ අතුරුදන් වූ පිරිස පස් දෙනෙකි.
අතුරුදහන් වූ අනෙක් දෙදෙනා නම් සබ්මැරීනයේ ප්රංශ හැකි නියමු, පෝල් හෙන්රි නාජෙලට් (Paul-Henri Nargeolet ) සහ OceanGate Expeditions හි ප්රධාන විධායක, ස්ටොක්ටන් රෂ් (Stockton Rush) ය.
ටයිටන් යානය
ටයිටන් යනු මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර 4000ක් යටට මිනිසුන් සහිතව කිමිදිය හැකි ලොව ඇති එකම පුද්ගලික සබ්මැරීන් යානයය.
ටයිටන් යානයේ අයිතිය ඇත්තේ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ OceanGate සමාගමටය. මෙම සමාගම වර්ෂ 2015 සිට Cyclops නැමැති තවත් සබ්මැරීනයක් හසුරුවන්නේය. එය නොගැඹුරු මුහුදේ සංචරණයන් සඳහාය. ටයිටන් යානය නිපදවනු ලැබුවේම ටයිටැනික් නෞකාවේ නටබුන් නැරඹීම සඳහා සංචාරකයින්ට ඉඩ හසර සැලසීම සඳහාය.
සමාගමට අනුව ටයිටන් යාත්රාව රත්තල් 23000ක් පමණ බරය. ගොලාකාර ටයිටේනියම්වලින් කළ ඉදිරි සහ පසුපස අන්ත දෙකෙන් සහ සෙන්ටිමීටර 13ක් ඝනකම් සහිත කාබන් ෆයිබර් බඳකින් යානය සමන්විතය.
එය වරක් මුහුදු මට්ටමින් මීටර 900ක් පහලට ලඟා වූ සබ්මැරීනයවන USS Dolphin යානයට වඩා බොහෝ වැඩිදියුණු කළ යානයකි.
ටයිටැනික් නෞකාවේ නටබුන් අත්ලාන්තික් සාගරයේ මහා අයිස් කඳු අතර මීටර 3800ක් ගැඹුරු මුහුදු පත්ලේ තැන්පත්ව ඇත්තේය.
තවම ක්රියාත්මක මෙහෙයුම
එක්සත් ජනපදය, කැනඩාව, ප්රංශය යන රටවලින් ගලවා ගැනීමේ කණ්ඩායම් සෙවීමට එක් වී තිබුණහ.
මේ වනවිට අතුරුදහන් වූ ටයිටන් සබ්මැරිනය ගැන ලොව විද්වත්හු විවිධ මත පලකරමින් සිටිති.
මරියානා ආගාධය (ලෝකයේ ගැඹුරුම අගාධය ) නැරඹීම සඳහා භාවිතා කරන ලද Deepsea Challenger සබ්මැරීනය නිර්මාණයට දායක වූ විශේෂඥයෙක් වන ජේම්ස් කැමරන් පවසා තිබුණේ අතුරුදහන් වූ Titan සබ්මැරීනයේ බලය අවසන් වී ඇති බවය. එසේත් නොමැතිනම් හෝ බඳේ පීඩන අවකාශයට ජලය පිරී ඇතැයි ඔහු විශ්වාස කරන බවයි.
ගැඹුරු මුහුදේ ඉංජිනේරු කටයුතු සම්බන්ධ විශේෂඥ රොන් ඇලුම් “ද ගාඩියන් පුවත්පතට පැවසුවේ තමන්ට සම්මැරීනයේ පීඩන බඳට ප්රශ්නයක් ඇති වී තිබෙන්නේ යැයි නොහඟෙන බවය.
කෙසේ වෙතත්, ඔහු පැහැදිලි කළේ යානය යලි මතු වීමට උත්සාහ කිරීම සඳහා වූ උප කොටසේ බර පහත වැටී ඇති අතර, ඕනෑම ජල ධාරාවක් තුළ එය පහළට යන තත්ත්වයක් ඇති වී තිබෙන්නට හැකි බවය.
යානය දිය යට නොවෙනස්ව පැවතියේ නම්, දුරස්ථව ක්රියාත්මක වන යාත්රාවක් එයට සම්බන්ධ කළ හැකි අතර අවම වශයෙන් එය නොගැඹුරු ජලයට ගෙන ඒමට හැකි වනු ඇත. එහිදී එය ජලයෙන් එසවීම සඳහා ශක්තිමත් සෝපාන කේබලයක් යොදවන්න පුලුවන්… එම නැගීම සඳහා පැයක් හෝ දෙකක් ගතවනු ඇති.” ඔහු කීවේය.
සෙවීම් කටයුතු සඳහා තවත් සබ්මැරීනයක් –
මේ වනවිට බ්රිතාන්ය සබ්මැරීනරයක් සහ එක්සත් රාජධානියේ සමාගමක වාණිජ උපකරණ පද්ධයක් අතුරුදන් වූ ටයිටන් සබ්මැරීනයක් යොදවා ඇති ආකාරය Downing Street සේවය වාර්තා කරයි.
එක්සත් ජනපදයේ වෙරළාරක්ෂක බලකායේ ඉල්ලීම පරිදි එක්සත් රාජධානිය අතුරුදහන් වූ සබ්මැරීනය සෙවීමේ සහ ගලවා ගැනීමේ ප්රයත්නයන්ට සහාය වීම සඳහා ලුතිනන් කමාන්ඩර් රිචඩ් කන්තරියා. යටතේ ” රාජකීය නාවික හමුදාවේ සබ්මැරීනය යොදවා තිබේ.
ලුතිනන් කොමන්ඩර් රිචඩ් කන්තියා “සබ්මැරීන් යුද්ධ සහ කිමිදුම් මෙහෙයුම් පිළිබඳ දැනුමක් විශේෂඥයෙකි. ඔහු පැහැදිලිවම එම අත්දැකීම සෙවීම් සහ ගලවා ගැනීමේ කණ්ඩායමට ගෙන එනු ඇතැයි විදෙස් මාධ්ය වාර්තා කරයි.
මේ අතර බ්රිතාන්ය C-17 ගුවන් යානයක් “විශේෂිත වාණිජ උපකරණ පද්ධය” සෙවුම් සහ ගලවා ගැනීමේ උත්සාහයට සහාය වීම සඳහා ශාන්ත ජෝන් වෙත ප්රවාහනය කිරීමට නියමිතව තිබේ..