– බී.බී.සී –
අභ්යවකාශයේ සැරිසැරූ වයින් බෝතලයක් පසුගිය 04 දා අලෙවිය සඳහා ඉදිරිපත් කළේය. වයින් බෝතලය ඉදිරිපත් වුනේ පෞද්ගලික වෙන්දේසියකටය. වෙන්දේසි ආයතනය වූ Christie’s වයින් බෝතලයේ විකුණුම් මිල ඇස්තමේන්තු කර තිබුණේ ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියනයකටය. ලංකාවේ මිලෙන් දල වශයෙන් මිලියන දෙසීයකටය. කෝටි 20කටය.

අභ්යාවකාශයේ පරණ කළ මෙම ප්රංශ වයින් බෝතලය කක්ෂගත කිරීමෙන් අනතුරුව වසරකට අධික කාලයක් පෘථිවිය වටා ගමන් කර තිබිණි. ප්රංශයේ බෝඩෝ (Bordeaux) කලාපයේ වැවෙන මිදි වලින් පෙරා ගන්නා ලද යුෂ භාවිත කොට සකසන ලද මෙම වයින් වර්ගය නම් කර ඇත්තේ පෙට්රුස් 2000 (Pétrus 2000) නමිනි.
පෙට්රුස් 2000 වයින් විශේෂය නිශ්පාදනය කරන එස්ටේට් ශැටෝ පෙට්රුස් (Bordeaux estate Château Pétrus) සමාගම වසරකට නිපදවන්නේ වයින් බෝතල් 30,000ක් වැනි ප්රමාණයකි. එම නිෂ්පාදනය සෑම වසරකම ලෝකයේ මිල අධිකම වයින් වර්ග අතර ශ්රේණිගත වෙයි. වසර 2000 දී ලද මිදි පලදාවෙන් පෙරන ලද Pétrus වයින් බෝතලයක මිල සාමාන්යයෙන් ඩොලර් 6000කි. ශ්රී ලංකාවේ දී සාමාන්ය බෝඩෝ වයින් බෝතලයක මිල රුපිලයල් ලක්ෂ 12කි. අභ්යාවකාශයට ගොස් කෝටි 20ක වටිනාකමක් ලබා ගත්තේ මේ ලක්ෂ 12ක වයින් බෝතලය ය.
මෙම වෙන්දේසියේ දී අභ්යවකාශයේ පැරණි කරන ලද වයින් බෝතලය සමඟ සාමාන්ය Pétrus 2000 බෝතලයක් ද අලෙවි කරනු ලබන බව Christie’s ආයතනයේ සේවය කරන, වයින් පිළිබඳ විශේෂඥ ටිම් ට්රිප්ට්රී පවසා තබිණි.
“එතකොට මේ වාසනාවන්ත ගැනුම්කරුට පුළුවන් මේ වයින් බෝතල් දෙකේ වෙනස සසඳා බලන්න.” ඔහු ප්රකාශ කළේය.
අභ්යාවකාශගත වූ වයින් බෝතලය

මෙම වයින් බෝතලය මාස 14ක් පුරා අභ්යවකාශයේ කක්ෂගත කර තිබුණි. ගුරුත්වාකර්ෂණයෙන් තොරව
ස්පේස් කාගෝ අන්ලිමිටඩ් (Space Cargo Unlimited) ආයතනය විසින් වයින් බෝතල් 12ක් අන්තර්ජාතික අභ්යවකාශ මධ්යස්ථානය (International Space Station) වෙත යවා තිබුණේ 2019 වසරේදී ය. ඒ Mission WISE නමැති අභ්යවකාශ පර්යේෂණ වැඩසහටහනේ අංගයක් ලෙස අහාර පාන සහ කෘෂිකාර්මික පර්යේෂණ අධ්යයනයක් සඳහාය. මෙම පර්යේෂණ අධ්යයනය සිදු කර තිබුණේ පෞද්ගලික අරමුදල් වැය කිරීමෙනි.
දින 400කට අධික කාලයක් අභ්යවකාශයේ රැඳෙමින්, ගුරුත්වාකර්ෂණයෙන් තොරව කිලෝමීටර මිලියන 300ක් පමණ පෘථිවිය වටා භ්රමණය වෙමින් තිබූ මෙම වයින් තොගය නැවත පෘථිවිය කරා පැමිණියේ 2021 වසරේ ජනවාරි මාසයේදී ය.
අනතුරුව ඒවා විද්යාඥයන් විසින් විශ්ලේෂණයට ලක් කරන ලදී. එමෙන්ම, පෘථිවිය මත පැරණි කරන ලද වයින් සහ අභ්යවකාශයේ පැරණි කළ වයින් සංසන්දනය කිරීම සඳහා බෝඩෝ විශ්වවිද්යාලයේ වයින් පීඨය විසින් වයින් රස බලන්නන් කණ්ඩායමක් යොදවන ලදී. එය සිදු කරන ලද්දේ පසුගිය මාර්තු මාසයේදී ය.
එහි රසය හොඳද? නරකද?
එම මහඟු අවස්ථාව ලද වාසනාවන්තයින් කීප දෙනා අතර Inside Bordeaux නමැති ග්රන්ථයේ කතුවරිය වන, මාධ්යවේදිනී ජේන් ඇන්සන් ද වූවාය.
“එහි රසය වඩා හොඳද නරකද කියල කියන්න මට හරිම අමාරුයි. ඒත් අනිවාර්යයෙන්ම ඒක වෙනස්.” ඇය බීබීසීයට පැවසුවාය.
“මල් සුවඳ වැඩියි, දුම් රසයත් වැඩියි. Petrus වයින් පරණ වෙනකොට කොහොමත් එහෙම වෙනවා.”
“සාමාන්යයෙන් අවුරුදු 60ක්, 70ක් සැබවින්ම පරණ කරන වයින් වර්ග ඒ තරම් නැහැ. Petrus කියන්නේ එහෙම පරණ කරන වයින් වර්ගවලින් එකක්.”
කෙසේ නමුත් පැහැදිලිව ඇතිවූ මෙම වයින් රසයේ වෙනසට හේතු වී ඇත්තේ ගුරුත්වාකර්ෂණය රහිතව පැරණි වීම ද? නැතහොත් පෘථිවියේ සිට අභ්යවකාශය දක්වාත් නැවත පෘථිවිය දක්වාත් සිදු කෙරුණු දීර්ඝ ගමන ද? යන්න ඇය ස්ථිරවම නොදත්තාය.
“නමුත් ඒ රසයේ පැහැදිලි වෙනසක් තිබුණා.” ජේන් ඇන්සන් ප්රකාශ කළාය.
අභ්යවකාශයේ පැරණි කරන ලද වයින් අතරින් වෙන්දේසියේ අලෙවි කරනු ලබන්නේ ඊට ඉදිරිපත් කර ඇති බෝතලය පමණි.
වයින් රස බැලීම සඳහා මේ වනවිට බෝතල් තුනක් විවෘත කර තිබේ. ඉතිරි බෝතල් අට ඉදිරි පර්යේෂණ කටයුතු සඳහා තබා ගැනෙනු ඇත.