• දවස් දෙකේ තුනේ සංචරණ සීමාවලින් වැඩක් නෑ!
• හැඳුනුම්පතේ අග අංකය අනුව ගමනත් බොරු වැඩක්
• හැම පළාතකම රෝගය තිබෙන රටේ පළාත් සංචරණ සීමා මොකටද?
• අත්‍යවශ්‍ය සේවා පමණක් තබා දවස් 14ක් රටම වැසිය යුතුයි
කොවිඩ් වසංගතයට හේතුවන සාර්ස් වෛරස පිළිබඳව ලෝකයේ තීරණාත්මක ගවේෂණ කාර්යයක් කළ ශ්‍රි ලාංකික ජාත්‍යන්තර විද්වතකු වන හොංකොං විශ්ව විද්‍යාලයේ වෛරසවේදය පිළිබඳ මහාචාර්ය මලික් පීරිස් සහ කොළඹ වෛද්‍ය පීඨයේ හිටු පීඨාධිපතිනියක සහ ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ උපදේශිකාවක වන මහාචාර්ය කාමනි මෙන්ඩිස් එක්ව ශ්‍රි ලංකාවේ වර්තමාන කොවිඩ් වසංගතයේ බරපතල තත්ත්වය හමුවේ වහාම රට දින 14ක කාලයකට අගුලු දැමිය යුතු බව අවධාරණය කරයි.
මේ පිළිබඳව ඉතා විද්‍යාත්මක හැදෑරීමකින් පසුව දීර්ඝ සවිස්තර වාර්තාවක් ඉදිරිපත් කරමින් මෙම විද්වතුන් දෙපළ පවසන්නේ මේ වනවිට අප අනුගමනය කරන කඩින් කඩ සංචරණ සීමා දැමීම. අන්තර් පළාත් සංචරණ සීමා ග්‍රාම සේවා වසම් හුදකලා කිරීම් හෝ හැඳුනුම් පතේ අග අංක පිළිවෙළකට ගමන් කිරීමෙන් කිසිසේත් පවතින අර්බුදයේ බරපතල බව ඉවත් කිරිමට හේතු නොවනු ඇති බවයි.
ඔවුන් මේ පිළිවෙත් ඵල රහිත බව තහවුරු කිරීම සඳහා සවිස්තර කරුණු පැහැදිළි කිරීමක් සිදු කරන අතර අවධාරණය කරන්නේ දින 14ක කාලයක් මුළු රටම සම්පූර්ණ අගුලු දැමීමක් එනම් ලොක් ඩවුන් කිරීමක් මේ මොහෙතේ ඉතාම අවශ්‍ය බවයි.
වර්තමාන කොව්ඩ් 19 වසංගත තත්ත්වය විද්‍යාව පාදක වූ ක්‍රමෝපායයක් මඟින් පාලනය කිරීම (A science-based strategy to control the current covid-19 situation) යන හිසින් යුතුව තම වාර්තා ඉදිරිපත් කරමින් මහාචාර්ය මලික් පීරිස්, කාමිනි මෙන්ඩිස් යුගලය අවධාරණය කරන්නේ අප්‍රියෙල් මාසයේ මැද ආරම්භ වූ කොවිඩ් රැල්ල ඉතා වේගයෙන් පැතිරීමේ ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරන බවයි. සිදු කරන පරීක්ෂාවන්ට සාපේක්ෂව ආසාදිතයන් බවට තහවුරු කර ගන්නා ප්‍රමාණය සියයට 10ක අසන්නයේ පැවතිමෙන් පෙනී යන්නේ තත්ත්වයේ බරපතලකම බවත් මේ තත්ත්වය යටතේ දැඩි සත්කාර ඇඳන් ප්‍රමාණවත් නොවීම සහ මරණ සංඛ්‍යාව වැඩිවීම වැළැක්විය නොහැකි වනු ඇති බවය.
මේ තත්ත්වය තුළ දැනට අනුමගනය කෙරෙන සංචරණ නීති ඇතුළු රෝග ව්‍යාප්තිය වැළැක්විමේ ක්‍රමෝපාය ඵලදායී නොවන බව ඔවුහු මෙසේ හේතු සාධක සහිතව පෙන්වා දෙති.
1. කුඩා ප්‍රදේශ හුදකලා වීම බලපෑමක් ඇති කිරීම සඳහා ප්‍රමාණවත් පරීක්ෂණය ක්‍රියාවලියක් නැත.
කුඩා ප්‍රදේශ අගුළු දැමීම පදනම් වන්නේ යම් ස්ථානයකින් පොකුරු පිළිබඳ තොරතුරු ලබා ගැනීම මත ය. මෙම පොකුරු හඳුනා ගැනීම පදනම් වී ඇත්තේ එම ස්ථානයෙන් ආසාදිතයන් කිහිපයක් හඳුනා ගැනීම මතය. මේ අනුව, පොකුරු හඳුනාගන්නා කාලය වන විට, එක් එක් පොකුරු ආරම්භයේ සිට සති කිහිපයක් ගතවී ඇති අතර එම නිසා එම පොකුරේ සිටින පුද්ගලයින් දැනටමත් ඔවුන්ගේ චලනය හරහා වෛරසය වෙනත් බොහෝ ප්‍රදේශවලට ව්‍යාප්ත වනු ඇත. වෙනත් වචනවලින් කිවහොත්, එම කුඩා ප්‍රදේශය හුදකලා කිරීම වෛරසය වෙනත් ප්‍රදේශවලට පැතිරීම කෙරෙහි එතරම් බලපෑමක් ඇති නොකරනු ඇත. එය දැනටමත් සිදුවී ඇත.
කුඩා ප්‍රදේශ හුදකලා වීම සාර්ථක වීමට නම් ජනගහනය තුළ පුළුල් ක්‍රියාකාරී නිරීක්ෂණයක් සහ පරීක්ෂණයක් අවශ්‍ය වේ. නමුත් රසායනාගාර පද්ධතිය දැනටමත් ධාරිතා ඉක්ම ගොස් ඇති පසුබිමක් තුළ මෙය දැනට කළ නොහැකි ය.
2. සෑම පළාතකම වෛරසය පැතිරුණු පසුබිමක පළාත් සංචරණය බොරුවක්
අපේ‍්‍රල් මාසය අවසන් වන විට, සෑම පළාතකම අඛණ්ඩව වෛරසය සම්ප්‍රේෂණය වී ඇති අතර එම නිසා අන්තර් පළාත් ගමන් නතර කිරීමෙන් මෙම අදියරේදී කිසිදු ප්‍රයෝජනයක් නොලැබේ. බස්නාහිර පළාතේ බ්‍රිතාන්‍ය B.1.1.7 ප්‍රභේදය අනාවරණය වූ විගසම එය අපේ‍්‍රල් මස මුල හෝ මැද භාගයේ දී සිදුකළේ නම් යම් ප්‍රතිඵලයක් ලබා ගත හැකිව තිබුණි. නමුත් තවදුරටත් නොවේ, සෑම පළාතකම වෛරසය පැතිරී ඇත.
3. දින 3 ක් පුරා රට පුරා අගුළු දැමීමාට වෛරස් සම්ප්‍රේෂණයට කිසිදු බාධාවක් වන්නේ නැත.
මාර්තු 14 සිට 17 දක්වා වරින් වර රට පුරා අගුලු දැමීම ක්‍රියාත්මක වූයේ එම දින තුන තුළ පමණි. වෛරසයේ පූර්ව කාලයට වඩා දින තුනක් ඉතා කෙටි වේ, එනම් ආසාදනයේ සිට රෝගාබාධ හා සම්ප්‍රේෂණය දක්වා දින 5 ක් පමණ වේ (පරාසය දින 3 සිට 14 දක්වා). එක් ආසාදිත පුද්ගලයකුගේ බෝවන කාලය දින 10 ක් පමණ වීම ඊටත් වඩා කෙටි ය. සම්ප්‍රේෂණය අර්ධ වශයෙන් බාධා කිරීම සඳහා යමෙකුට අවම වශයෙන් සම්ප්‍රේෂණ චක්‍ර දෙකක් වත් ආවරණය කළ යුතුය, එනම් දින 10-14 මැදිහත්වීම. එබැවින්, අගුළු දැමීමේ අවම කාලය රට පුරා විය යුතු අතර අවම වශයෙන් සති 2 ක කාලයක් තිබිය යුතුය. දින 3 බැගින් (එනම් දින 15 ක්) වරින් වර අගුලු දැමීමේ 5 ක බලපෑම එක් දින 14 ක අගුලු දැමීමේ කාලයට වඩා සැලකිය යුතු තරම් අඩු වනු ඇත. මෙයට හේතුව දින 3 කට පසු අගුලු දැමීම ලිහිල් කිරීමෙන් දින 3 ක අගුලු දැමීමේ සම්පූර්ණ බලපෑම තනුක වීමයි.
4. හැඳුනුම්පත් ඉලක්කම් භාවිතා කරමින් මිනිස් චලනය අර්ධ වශයෙන් සීමා කළාට වෛරසය මෙල්ල වෙනවාද?
හැඳුනුම්පත් අංක මත පදනම්ව විකල්ප දිනවලට සීමා කිරීම වැනි ක්‍රම මගින් මිනිසුන්ගේ සංචරණය සීමා කිරීම සහ රැස්වීම වැළැක්වීම ප්‍රමාණවත් නොවේ. මන්දයත් ජනගහනයෙන් අඩක් පමණ ඕනෑම වේලාවක නිවසින් බැහැරව සිටිය හැකි බැවිනි. සම්ප්‍රේෂණය නතර කිරීම සඳහා මෙය ප්‍රමාණවත් නොවේ.
5. තදබදය වැඩිවන ජීවන තත්ත්වයන් නිසා සම්මත වැළැක්වීමේ පියවර ප්‍රශස්ත බලපෑමක් ඇති නොකරයි
සමාජ දුරස්ථභාවය සහ මුව ආවරණ පැළඳීම දැඩි ලෙස ක්‍රියාත්මක කිරීම පවා එහි ප්‍රශස්ත බලපෑමක් ඇති නොකරන්නේ නාගරික ප්‍රදේශවල ජනාකීර්ණ ජීවන තත්වයන් යටතේ ඒවා ඉතා මැනවින් ක්‍රියාත්මක කළ නොහැකි බැවිනි.
6. අභ්‍යන්තර පරිසරයක වැඩ කරන පුද්ගලයින් (උදා., කාර්යාල අවකාශයන් වෛරස් සම්ප්‍රේෂණය වැඩි දියුණු කරයි)
බැංකු වැනි කාර්යාල, ඇඟලුම් කර්මාන්තශාලා වැනි කාර්මික සේවා ස්ථාන, මුළු වැඩ කරන දිනය සඳහාම ප්‍රමාණවත් වාතාශ්‍රයක් නොමැති, සංවෘත හා සීමිත අවකාශයක මිනිසුන් සිටිය යුතුය. මේවා වෛරසය පැතිරීමට අතිශයින්ම හිතකර ය.
ඒ අනුව මෙම විද්වතුන් දෙපළ පහත සඳහන් නිර්දේශ වහාම ක්‍රියාත්මක කළ යුතු බවට අවධාරණය කරති.
* සියලුම පුද්ගලයින් සෑම විටම අවම වශයෙන් දින 14 ක් අඛණ්ඩව සිය නිවෙස්වල රැඳී සිටිය යුතුය.
* සියලුම පාසල්, කර්මාන්ත, වාණිජ ව්‍යාපාර සහ පූජනීය ස්ථාන වසා තැබිය යුතුය.
පහත සඳහන් සේවා සමාජ දුරස්ථභාවය, ධාරිතා සීමා කිරීම, මුහුණු ආවරණ පැළඳීම, අත් සනීපාරක්ෂාව සහ ප්‍රශස්ත වාතාශ්‍රය යටතේ ක්‍රියාත්මක කළ යුතුය.
1. ක්‍රියාත්මක වීමට අවශ්‍ය සියලුම අත්‍යවශ්‍ය සේවාවන්.
2. සෑම දිස්ත්‍රික්කයකම අවම වශයෙන් සිල්ලර වෙළඳසැල්, ෆාමසි සහ ඉන්ධන පිරවුම්හල් සීමා සහිත සංඛ්‍යාවක් විවෘත කිරීම. බලපත්‍ර මත පදනම්ව අවසර දී ඇති එළවළු, පළතුරු සහ මාළු / මස්, බේකරි සහ වෙනත් ආහාර බෙදා හැරීමේ වාහන සීමිත සංඛ්‍යාවක් ක්‍රියාත්මක කිරීම.
3. බෙදා හැරීම සඳහා ආහාර පිළියෙළ කළ හැකි නමුත් ගෘහස්ථ භෝජන සංග්‍රහයට අවන්හල්වලට ඉඩ නොදිය යුතුය.
4. රජයේ දෙපාර්තමේන්තු අත්‍යවශ්‍ය යැයි සලකනු ලබන අතර, කාර්යාලයක් දිනකට පැය කිහිපයක් විවෘතව තබා ගැනීම සහ සීමිත කාර්ය මණ්ඩලයක් සමඟ සේවා මුර පදනම මත ක්‍රියා කිරීම.
5. ඕනෑම සංවිධානයක් හෝ ව්‍යාපාරයක් තම සේවකයින්ට නිවසේ සිට වැඩ කිරීමට ඉඩ දිය හැකිය.
6. පුද්ගලයෙකුට නිවසින් පිටවිය හැක්කේ සෞඛ්‍ය අවශ්‍යතාවක්, වෙනත් හදිසි අවස්ථාවක් හෝ ආහාර සැපයුම් මිලදී ගැනීම සඳහා පමණි, නමුත් මෙම අරමුණු සඳහා ඕනෑම වේලාවක නිවසින් පිටවිය හැක්කේ එක් පුද්ගලයෙකුට පමණි.
7. පුද්ගලයින් 4 කට වඩා රැස් කිරීම තහනම්.
8. එළිමහන් කෘෂිකාර්මික කටයුතු කරගෙන යාමට අවසර ඇත.
සම බරව ඇත්ත කියන ලංකාසර පුවත් ඔබට සෑම විටෙක දැකීමට ඕනෑ නම් පහත අපේ වට්ස්ඇප් / ටෙලිග්‍රෑම් සමූහයන්ට එක්වෙන්න.
මේ අතර එන්නත් කිරීමේ කටයුතු ඉක්මන් කිරීම ඇතුළුව අඛණ්ඩව සිදුවන සියලුම වසංගතය ව්‍යාප්ත වීම වැළැක්වීමේ පියවර දැඩි ලෙස ක්‍රියාත්මක කරන ලෙසත්, සිද්ධි කළමනාකරණය සහ ප්‍රතිකාර මැදිහත්වීම් රට තුළ බෙහෙවින් ශක්තිමත් කරන ලෙසත් මහාචාර්ය මලික් පීරිස් සහ කාමිණි මෙන්ඩිස් යුවළ ඉල්ලා සිටිති.