ගැමුණු සාලිය පෙරේරා –
මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂක , දෙහිවල-ගල්කිස්ස මහා නගර සභාව
තක්කාලි කියන්නේ පෝෂණ සහ ඖෂධීය ගුණයෙන් බොහොම ඉහළ ජනප්‍රිය එළවළුවක්. සමහරු මේක පලතුරක් විදියටත් සලකනවා. තක්කාලි උපන්නේ ලතින් ඇමරිකානු රටක්වන පේරුවල. ස්පාඤ්ඤකාරයෝ යුරෝපෙට තක්කාලි හඳුන්වල දුන්න කියලයි කියන්නේ.
කොහොමත් ස්පාඤ්ඤේ ඇත්තො තක්කාලි වගාවටයි, කෑමටයි හරිම මනාපයි. ඒ ඇත්තෝ අවුරුද්දේ එක කාලෙකට තක්කාලිවලින් විනෝද ක්‍රීඩාවකුත් කරනවා . මේ තක්කාලි කෙළියට කියන්නේ ලා ටොමැටිනා කියල. (La Tomatina)
ස්පාඤ්ඤ, ලන්දේසි, පෘතුගීසි , ඉංග්‍රීසි කාරයෝ උන් අල්ලගත්තු රටවල්වලටයි, ගණුදෙනු කරාපු රටවල්වලටයි තක්කාලි අරන් ගිය නිසා ලෝකය පුරාම තක්කාලි ව්‍යාප්ත වුනා. ලංකාවටත් තක්කාලි හඳුන්වල දෙන්න ඇත්තේ පෘතුගීසිකාරයෝ වෙන්න ඇති.
ලෝකය පුරා විවිධ තක්කාලි වර්ග 10,000 ක් විතර තිබුනා කියලයි කියන්නේ. ඒවා තද රතු පාට සිට රෝස පාට දක්වාත්, කහපාට සිට සුදුපාට දක්වාත්, සමහර විට නිල්, තද දම්, කළු පාට වගේ තද වර්ණයෙන්ද යුක්ත විය හැකියි. මේවා දෙමුහුන් වර්ග නොවන අතර, පාරම්පරික ප්රභේද , වල් දර්ශ (Heirlooms) කියලත් කියනවා. මේ පිංතූරයේ දැක්වෙන්නේ ඒවායින් කිහිපයක් . මේවා ගුණයෙන්, හැඬයෙන් සහ රසයෙන් විවිධයි.
ඒ කාලේ සුද්දො හඳුන්වල දීපු මේවායින් දර්ශ කීපයක් තාමත් ලංකාවේ ඉතුරුවෙලා තියෙනවා . දැන් අපි පාරම්පරික තක්කාලි, කියල කියන්නේ ඒ තක්කාලි වර්ග වලට.
ඔය කීව පාරම්පරික එහෙම නැතිනම් වල් දර්ශ කියල කියන එවුවා මිනිස්සුන්ගේ මැදිහත්වීමක් නැතිව ස්වාභාවිකව විවෘත-පරාගණය, ඒ කියන්නේ මීමැස්සන්, කෘමීන්, කුරුල්ලන් හෝ සුළඟින් පරාගනය වීමෙන් බිහිවුණු ප්රභේද. පාරම්පරිකව සුරකින ලද බීජ වලින් ඒවා තාමත් ලොව පුරා සීමිත ගොවීන් පිරිසක් වගා කරනවා. කොහොම වුනත් මේ සමහර ප්රභේද පරිසරයට හොඳින් ඔරොත්තු දෙන බවත්, රෝග පලිබෝධවලට ප්‍රතිරෝධී ගුණාංග පෙන්වන බවත්, පෝෂණ හා ඖෂධීය ගුණයෙන් විශිෂ්ඨ බවත් කියැවෙනවා.
කොයික කොහොම වුනත් සමහර මූලාශ්‍ර පවසන්නේ 1910 දී ලෝකයේ පැවති ප්‍රභේදවලින් 80% කට වඩා දැන් වඳ වී ගොස් ඇති බවයි. පැරණි ප්රභේද කිහිපයක් පමණක් තවමත් ගොවීන් අතර සුරැකිව තියෙන බවත් ඔවුන් කියනවා.
පැරණි ප්රභේද කෙරෙහි ලෝකය පුරාම මේ වනවිට ඇති උනන්දුව වැඩි වීමත් සමඟ බීජ බැංකු සහිත බීජ සුරැකීමේ සංවිධාන ලොව ඇතැම් රටවල්වල ජනප්‍රිය වෙලා තිබෙනවා. ශ්‍රී ලංකාවේත් එවැනි බීජ සුරකින සංවිධාන බිහි වී තිබීම සතුටට හේතුවක්. පාරම්පරික බීජ ලබා ගැනීමේ හැකියාව වැඩි වීම සහ පැරණි ප්රභේද පාරිභෝගිකයින් අතර ජනප්‍රිය වීමත් සමඟ කුඩා ගොවීන්, කාබනික ගොවීන්, මේවන විට වෙළඳපොළ සඳහාද මේ තක්කාලි වර්ග වගා කිරීමට පටන් ගෙන තිබීම හොඳ ප්‍රවණතාවයක්.
සම බරව ඇත්ත කියන ලංකාසර පුවත් ඔබට සෑම විටෙක දැකීමට ඕනෑ නම් පහත අපේ වට්ස්ඇප් / ටෙලිග්‍රෑම් සමූහයන්ට එක්වෙන්න.
ලංකාවේ ඇත්තන්ට දැන් සමාගම්වලින් විකුණන දෙමුහුන් තක්කාලි බීජ වගා කිරීමත්, කඩේ විකුණන තක්කාලි ගෙඩියක් මිල දී ගන්න එකත් කියන මේ කාරණා දෙකම බොහොම බරපතල විදියට මුදල් පසුම්බියට දැනෙන කාරණාවක් නිසා ගෙවත්තේ මේ ජාතියේ තක්කාලි ගහක් දෙකක් වගා කර ගන්න එක බොහොම වටිනවා කියල විශේෂයෙන් කියන්නට ඕන.