-
කට්ට හදන්නෙ කැල්සියම් කාබනේට් වලින්…. පැරෆින් ඉටි, ජිප්සම් කුඩු, සහ වෙනත් ද්‍රව්‍ය වලිනුත් හදනවා.
-
සුදු මදය සහ කහ මදය සෝඩියම් ඇල්ජිනේට්, ඇලුමම්, ජෙලටින්, ආහාරයට ගත හැකි කැල්සියම් ක්ලෝරයිඩ් වලින් සාදා ඉන්පසු ජලය සහ ආහාර වර්ණක එකතු කරනවා.
-
හෝටල්වලම හදාගන්නව නම් කටු හදන්න ඕන නෑ… හදන්නෙ ජොග්ගුවක් වගේ භාජනයකට….
-
කේක හදනකොට බිත්තර රසායනය ගේන්නෙ භාජනවල
-
කෘත්‍රිම බිත්තරවල තියෙන්නෙ අතිශයින්ම විෂ සහිත මිනීමරු රසායන ද්‍රව්‍ය…
දිනසේන රතුගමගේ –
වවුනියාවේ ආපන ශාලාවකින් බිත්තර යොදා සකස් කළ බිත්තර රෝල් එකක අඩංගු කොට තිබුණේ ව්‍යාජ ප්ලාස්ටික් බිත්තර බවට තොරතුරු හෙළි වීමත් සමගම ජනතාව අතර මෙම ප්ලාස්ටික් බිත්තර පිළිබඳව විවිධ කතා බහ මතු වෙමින් පවතී.
බිත්තර රෝල් එකක් ආහාරයට ගත් පුද්ගලයෙක් ඉන් එන අමිහිරි රසායනික ගඳක් හා රසයක් නිසා ඒ සම්බන්ධව කරන ලද පැමිණිල්ලකට අනුව මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂවරයා බිත්තරයේ සාම්පල් රැගෙන හෝටල් හිමියා වෙත නඩු දමා ඇති. මේ වනවිට සිද්ධිය ඇත්තේ උසාවියේය.
මේ දිනවල බිත්තර මිල අධිකය. අගමැති තුමා මැදිහත් වී බිත්තරය මිල රුපියල් දෙකකිනුත් අඩු කළේය. ඒ උනත් බිත්තර ගැන කතා බහේ අඩු වීමක් නැත. මේ ගැන සොයා බැලීමේදී අනාවරණය වන කරුණක් නම් බිත්තර මිල වැඩි වනවිට වැඩි ලාබ ඉපයීමේ අරමුණින් කෘත්‍රිම බිත්තර නිපදවීමට ආසියාකරයේ රටවල් වැඩි වශයෙන් නැඹුරු වීමය.
විශේෂයෙන් ඉන්දියාව, චීනය වැනි රටවල මෙම ව්‍යාජ කෘත්‍රිම බිත්තර නිපදවන බව අනාවරණය වී තිබිණි. කෘත්‍රිම බිත්තර ලංකාවේ භාවිත වන බවට අපට ලැබුණු ප්‍රධානම සැකය පැන නැගුනේ වව්නියාවේ ඇති වූ මේ බිත්තර හුටපටය සමගය. මීට පෙර මෙම කෘත්‍රිම බිත්තර ගැන කථිකාව සමාජය තුළ ගොඩ නැගුනේ පසුගිය රජයක වෙළෙද ඇමති කෙනෙක් ඉන්දියාවෙන් අඩු මිලට බිත්තර ආනයනය කිරීම පටන් ගැනීමත් සමගය.
දැන් ශ්‍රි ලංකාවේද බිත්තර මිල වැඩිය. ඒ තුළ කූට ව්‍යාපාරිකයන් කෘත්‍රිම බිත්තර සාදන සාස්තරෙන් ප්‍රයෝජන ගන්නේ දැයි වව්නියාවේ සිදුවීම ඉඟි කරයි. හොර බිත්තර නිදපවන්නන් ගැන රටෙන් දැන් සැකයක් මතුව ඇති හෙයින් පාරිභෝගිකයන්ට මෙන්ම බිත්තර ව්‍යාපාරයේ යෙදෙී සිටින කර්මාන්තකරුවන්ට දැඩි විමසිල්ලලෙන් සිටිය යුතු තත්ත්වයක් නිර්මාණය වී ඇත.
කෘත්‍රිම බිත්තර නිපදවන හැටි
රසායන විද්‍යාව පිළිබඳව ප්‍රාමාණිකයන් කෘත්‍රිම බිත්තර නිපදවන ආකාරය ගැන කතා කළේ මෙලෙසිනි.
බිත්තර කටුව
”ව්‍යාජ බිත්තරවල කටුව හදන්නේ කැල්සියම් කාබනේට් වලිනුයි. මීට පැරෆින් ඉටි ජිප්සම් කුඩු වගේ දේවල්ද නියමපදමට එකතු කරලා බිත්තරයේ කහ සහ සුදු මද නිර්මාණය වීමත් අදාළ සෝඩියයම් ඇල්ජිනේට්, ඇලුමම් නම් රසායන ද්‍රව්‍ය ජෙලටින් සහ කහ පාට ගන්වන වර්ණකත යොදා ගන්නවා. බිත්තරයේ කටුව අච්චුවක් තුළට දමා අදාළ මිශ්‍රණයද සමඟ ද්‍රව්‍ය එකතු කරලා තමයි නියම පදමට මිශ්‍ර කරලා කවචය සාදා ගන්නේ. බිත්තර කවචය පැරෆින් ඉටි, ජිප්සම් කුඩු, කැල්සියම් කාබනේට් සහ වෙනත් ද්‍රව්‍ය වලිනුත් හදනවා.
- සුදු මදය
මුලින්ම සෝඩියම් ඇල්ජිනේට් ප්‍රමාණයක් උණුසුම් ජලයට වත් කර බිත්තර සුදු හැඩයට මිශ්‍ර කර ජෙලටින් සමඟ බෙන්සොයික් අම්ලය, ඇලුමිනියම් සහ වෙනත් රසායනික ද්‍රව්‍ය සමඟ මිශ්‍ර කර බිත්තර මදය සුදු කර ගන්නවා.
- කහ මදය
බිත්තර කහ මදය ලබා ගන්නේ ලෙමන් කහ ආහාර වර්ණක එකතු කිරීමෙන්. කැල්සියම් ක්ලෝරයිඩ් සමඟ එක්ව බිත්තර පටලය නිපදවීම සඳහා බිත්තර මිශ්‍රණය අච්චුව තුළට දානවා. ඒ තමයි කෘතිම බිත්තරය.
- රසයේ වෙනසක් නෑ…
මේවා එක්තරා උෂ්ණත්වයක් යටතේ පදම් කරලා තමයි මේ වැඩේ කරන්නේ. මේ රසායනික සංයෝග නිසා බිත්තරවල රසයට සමාන රසයක් එනවා. ඒත් මේවා නියම ප්‍රමාණ වලට සංයුතියට අනුව මිශ්‍ර නොවුණම තමයි බිත්තර වල රසයට වඩා වෙනත් රසයක් එන්නේ.
- වව්නියාවේදි මොකද උනේ..
කෘත්‍රිම බිත්තර කැබලි
ඔය කියන ආපන ශාලාවේ බිත්තර වලට වෙන්න ඇත්තේ මේක තමයි. නියම රසය නැති වුණාම රසායන ද්‍රව්‍ය වල රසය එනවා. එතකොට කට හාරවන වගේ ගතියක් හරි වෙන සැර ගතියක් හරි එනවා.
හැබැයි මෙතන තව ප්‍රශ්නයක් තියනවා. මේ ආපන ශාලා හිමියම මේ විදිහට කෘත්‍රිම බිත්තර හදන්නත් පුලුවන්. ඒ වගේම කෘත්‍රිම බිත්තර හදන කෙනෙකුගෙන් මෙයා ඒක දන්නේ නැතුව මිලට අරන් තියෙන්නත් පුලුවන්.
ප්‍රශ්නේ තියෙන්නේ මෙවගේ රසය බිත්තර රසය වගේ වුණාට ශරීරයට අතිශයින්ම අහිතකර රසායන ද්‍රව්‍ය තමයි මේ වගේ තියෙන්නේ.
මහා පරිමාණයෙන් කේක් හදනකොටත් මේ කෘත්‍රිම බිත්තර දානවා. හැබැයි එතකොට ඒ බිත්තර නිපදවන්නේ වෙන රසායන ද්‍රව්‍ය වලින්. නැත්නම් කේක් බේක් කරන කොට කෘත්‍රිම බිත්තර අඳුන ගන්න පුලුවන් වෙනවා.
- විද්‍යාගාර පරීක්ෂණයකින් පමණයි
කොත්තු බිත්තර රොටී බිත්තර රෝල්ස් වගේ ඒවට මේ කෘත්‍රිම බිත්තර දැම්මට ලේසියෙන් හොයන්න බැහැ. මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂකවරයෙකුටවත් ඉතා පහසුවෙන් හදුනා ගන්න බැහැ. විද්‍යාගාරයකම පර්යේෂණාගාරයකම රසායන විද්‍යාඥයෙකු හෝ ඒ පිළිබදව දැනුම ඇති අයෙකුම තමයි සංයෝග පරීක්ෂා කරලා හොයා ගන්න ඕනේ”
මේ රටේ සිටින සියලුම පාරිභෝගිකයින්ට විද්‍යාව පිළිබදව දැනුමක් නොමැත. නිවසේ සිටින අඹුදරුවන්ට කොහෙන් හෝ බිත්තර රොටියක් බිත්තර රෝල්ස් එකක් කොත්තුවක් හෝ රයිස් එකක් ගෙන ගොස් දීම බොහෝ පුදේශවල වැසියන්ගේ පුරුද්දක් ව තිබේ.
සම බරව ඇත්ත කියන ලංකාසර පුවත් ඔබට සෑම විටෙක දැකීමට ඕනෑ නම් පහත අපේ වට්ස්ඇප් / ටෙලිග්‍රෑම් සමූහයන්ට එක්වෙන්න.
කෘත්‍රිම බිත්තර හඳුනා ගන්න
