සදෙව් රත්නායක –
අවසානයේදී ජෝ බයිඩන් ජයගත්තේය. අවශ්ය වූ ඡන්ද ඝණ සමූහ 270 ඉක්මවා යමින් ඔහු අමෙරිකාවේ 46 වැනි ජනාධිපතිවරයා ලෙස තේරී පත්වූයේ හිටපු ජනපති ඩොනල්ඩ් ට්රම්ප් විසින් සිදුකරන ලද අසීමිත අවලාද හා පදනම් විරහිත චෝදනා පුස්සක් බවට පත් කරමිනි.
2020 ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වීමේදි බයිඩන් විසින් ප්රකාශයට පත් කරනු ලැබු ප්රතිපත්ති මාලාවේ ප්රධානතම කරුණු දෙකක් ඉස්මතු කරමින් නිවේදනය කරනු ලැබුවේ තමා පාර්ශ්ව දෙකක් වෙනුවෙන් සාධාරණය ඉටු කිරීමට පෙනී සිටින බවය. එකක් අමෙරිකාව ගොඩ නැගූ කම්කරුවන් වෙනුවෙනි. අනෙක බෙදුම්වාදයට නැවතීමේ තිත තබා ඔවුන්ට ද වටිනාකමක් ලබාදීම වෙනුවෙනි. මේ කරුණු ද්විත්වයම ඔහුගේ ප්රතිවාදී ඩොනල්ඩ් ට්රම්ප්ට එල්ල කරන ලද අතුල් පහරකි. ට්රම්ප් බලයට පත්වූයේ ජාතිකවාදය ඉදිරියට දමමිනි. ඔහු බෙදුම්වාදය ව්යාප්ත කරමින් කළු ජාතිකයන් අතර දැඩි පිළිකුලට ද භාජනය වූයේය. විශ්ලේෂකයන්ට අනුව ඉහත කී කරුණු දෙකම බයිඩන්ගේ ජයග්රහණයට වැදගත් සාධක බවට පත්වී තිබිණි.
1942 නොවැම්බර් 20 වැනිදා උපන් ජෝශප් රොබිනට් බයිඩන් (කනිෂ්ට) නමින් උපන් ජෝ බයිඩන් අමෙරිකාවේ ජනපති පදවියට පත්වූ වයස්ගතම පුද්ගලයා ද වේ. ඔහු මේ පදවියට පත්වන්නේ 78 හැවිදිරි වියේදීය. එසේ වුවත් ජනප්රියත්වය අතින් ගත් විට ඔහු දෙවැනි වන්නේ අමෙරිකාවේ ළාබාලතම ජනාධිපතිවරයා වූ ජෝන් එෆ්.කෙනඩිට පමණක් බව කියැවේ. ජනපති පදවියට පත්ව වසර දෙකකට පසු සාහසිකයකුගේ වෙඩි පහරකින් ඝාතනයට ලක්වූ ජෝන් එෆ්.කෙනඩි ජනපතිවරයා ලෙස තේරි පත්වූයේ 43 හැවිරිදි වියේදීය.
ලබන වසරේ ජනවාරියේ සිට වැඩබාර ගැනීමට නියමිත බයිඩන් ජනාධිපතිවරයා එරට දේශපාලන ඉතිහාසයේ වැදගත් කඩඉම් රැසක් පසු කළ පරිණත දේශපාලඥයෙකි. හෙතෙම 1970දී නිව් කාස්ල් ප්රාන්තයේ සෙනෙට් සභිකයකු ලෙස වැඩ බාර ගනිමින් සිය දේශපාලන ගමන ආරම්භ කළේය.
ඔහුගේ දේශපාලන අවතීර්ණය සිදුවන්නේ දරුණු ඛේදවාචකයකිනි. සෙනෙට් සභිකයකු ලෙස දිවුරුම් දීමට දින කිහිපයකට පෙර ඔහුගේ පළමු බිරිඳ නීලියා බයිඩන් මාරක රිය අනතුරකින් ජීවිතක්ෂයට පත්වූයේ ඔවුන්ගේ සිඟිති දියණිය එක් හැවිරිදි නයෝමි ද සමගිනි. ඒ වනවිට මෝටර් රථයේ සිටි පුතුන් දෙදෙනාගේ ජීවිත බේරාගැනීමට හැකිවූවත් මාස ගණනාවක් රෝහල්ගතව ප්රතිකාර ගනිමින් සිටියේය. සිය ජිවිතයේ නොසිතූ විරූ ඉරණමකට මුහුණ පා සිටි බයිඩන් දේශපාලනයෙන් ඉවත්වීමට තීරණය කළත් එවකට ඩිමොක්රටික් පක්ෂයේ ඉහළ නායකත්වය ඊට ඉඩ දුන්නේ නැත. අවසානයේදී ඔහු සෙනෙට් සභිකයකු ලෙස දිවුරුම් දෙනු ලැබුවේ සිය පුතුන් ප්රතිකාර ගනිමින් සිටි රෝහල් කුටිය තුළදීමය.
මේ පරිණත දේශපාලකයා පසුකාලීනව ජිල් ට්රේසි සමග විවාහ වූ අතර, සිය පුතුන් දෙදෙනා ද ඉතා හොඳින් රැක බලා ගත්තේය. නමුත් පිළිකා රෝගයකට ගොදුරු වී ඔහුගේ වැඩිමල් පුතු බියූ බයිඩන් අවාසනාවන්ත ලෙස මෙලොවින් සමුගත්තේය. පසුකාලීනව බයිඩන්ට දාව ජිල් විසින් උපත දෙන ලද දියණිය ඈෂ්ලි මේ වනවිට එරට සමාජ ක්රියාකාරිනියක ලෙස කටයුතු කරමින් සිටින අතර, නීලියාට දාව උපන් බාල පුතු හන්ටර් පියාගේ දේශපාලන ජීවිතයේ සෙවණැල්ල බවට පත් විය.
පසුකාලීනව බයිඩන් විසින් සිය ජීවිත කතාව ඇසුරින් ලියා පළ කරන ලද Promise me, dad කෘතිය මෙවර ඔහුගේ ජනාධිපතිවරණ සටනේදී වැඩි අවධානයක් යොමුවී තිබිණි. පළමු බිරිඳගේ වියෝව දරාගත නොහැකිව වසර ගණනාවක් පුරා දැඩි කනගාටුවෙන් යුතුව කල් ගෙවූ බව ඔහු සිය කෘතියේ ලියා තැබුවේ දෙවියන් කෙරෙහි තිබූ විශ්වාසය ද අත්හළ බව කියමිනි. දෙවියන් තම ජීවිතය සෙල්ලමකට ගත් බව ඔහු ලියා තැබූ අතර, ඊට වසර පහකට පසු ජිල් සමග විවාහ වීමෙන් පසු එම වේදනාව තරමක් දුරුවූ බවත් ඔහු එම කෘතියේ සටහන් කර තිබිණි.
එසේ වුවත් ඔහු සටහන් කර ඇත්තේ තම හොඳම යෙහෙළිය, ශ්රේෂ්ඨතම කාන්තාව සහ ආදරණීය පෙම්වතිය තම පළමු බිරිඳ නීලියා බවය. තම ජීවිතයට හිමිවී තිබූ වටිනාම වස්තුව තම පළමු බිරිඳ නීලියා බවත්, තමාට හිමිව තිබූ දේ කුමක්දැයි කිසිවකු නොදැන සිටි බැවින් ඇගේ වියෝවෙන් තමාට අහිමිවූයේ කුමක්දැයි යන්න ඔවුන් කිසිදිනෙක දැන නොගන්නා බවත් ඔහු එම කෘතියේ සටහන් කර තිබිණි.
සංවේදි චරිතයක් ලෙස හඳුන්වන ජෝ බයිඩන් සිය ප්රතිවාදියා ට්රම්ප් විසින් සතුරන් බවට පත් කර ගනු ලැබූ රුසියාව, චීනය ඇතුළු බොහෝ රටවලට දැනටමත් මිත්රත්වයේ දෑත දිගු කරමින් සිටී.
බැරැක් ඔබාමාගේ රජයේ උපජනපතිවරයා ලෙස කටයුතු කළ සමය මෙන් එරට සියළු ජාතීන්ට සමාන පොදු අයිතිවාසිකම් ලබාදීමට සැදී පැහැදී බලා සිටී.
ජෝ බයිඩන්ගේ ජයග්රහණයත් සමග ඩිමොක්රටික් පාක්ෂිකයන් දහස් ගණනින් වීදි බැස සතුට සමරන්නට වූහ. අමෙරිකාවේ බොහෝ ප්රාන්තවල ප්රධාන නගරවල වීදි ජනතාවගෙන් පිරී ගිය අතර, අමෙරිකානු ධජය ඔසවා ගත් පිරිස් නලා නාද කරමින් මෝටර් රථ මගින් වීදි පුරා සංචාරය කරන්නට පටන් ගත්හ. අමෙරිකාවේ ජනපතිවරණයකින් පසුව එවැනි පසුබිමක් නිර්මාණය වූයේ දශක ගණනාවකට පසුවය.
බයිඩන් අමෙරිකාවේ මුල් පුරවැසියා ලෙස පත්වූයේ කොවිඩ් වසංගතය එරට ජනතාව ලොව කිසිදු රටකට වඩා බලවත් අයුරින් පීඩාවට ලක් කරමින් සිටින කාලවකවානුවකය. කොවිඩ් වසංගතයෙන් ලොව වැඩිම බලපෑම් එල්ල වූ රටක ජනපති පදවියට පත්වීම එක් අතකින් දැඩි අභියෝගයක් වූවත් බයිඩන්ගේ අරමුණ වන්නේ සියළු අභියෝග සාර්ථකව ජයගැනීමය.
සිය ජනපති සටන හුදෙක් තනතුර සඳහා කළ සටනක් නොවන බවත්, එය කොවිඩ් වසංගතයෙන් ජනතාව මුදවා ගැනීමේ සටනක් බවත් බයිඩන් කීවේය. එමෙන්ම එම සටන ජාතිකවාදයෙන් බැට කමින් සිටින අමෙරිකාවේ කළු ජාතිකයන් ඇතුළු විවිධ ජනකොටස් වලට සිදුවී ඇති අගතිය හා අසාධාරණය තුරන් කිරීමේ සටනක් බවත් කියමින් මුල් පුටුව ජයගෙන ධවල මන්දිරයට පා තබන මේ වයවෘද්ධ පුද්ගලයාගේ ක්රියා කලාපය කෙබඳු එකක්දැයි යන්න අනුමාන කිරිමට තවත් කාලය තිබේ.